Redactie Mentale Gezondheid 20 nov 2022, 11:39

Leestijd: 5 minuten

Stress versus anxiety: wat is nu eigenlijk het verschil?

De meeste mensen ervaren wel eens in hun leven stress en/of anxiety. En dit kan behoorlijk wat impact hebben op je leven, helemaal als je niet weet hoe je er mee om moet gaan. Voel jij je nou ook vaak overweldigd, maar weet je niet zeker of je nu gestrest bent of een last hebt van een anxiety attack? Wij zetten speciaal voor jou op een rij hoe jij kan achterhalen wat er nou echt aan de hand is.

Because knowing the diffrence is the key to finding a solution!

Hoe zie je nu eigenlijk het verschil tussen stress en anxiety?

Tegenwoordig is het praten over je mentale gezondheid relatief normaal. Je zou er bijvoorbeeld niet raar van opkijken als iemand casually vertelt dat hij of zij zich angstig voelt of vertelt dat hij of zij op het randje zit van een burn-out. Maar alleen omdat we ons meer op ons gemak voelen met het onderwerp, wil nog niet zeggen dat we alles weten.

Zo lijken stress en anxiety bijvoorbeeld heel erg op elkaar en worden de twee vaak met elkaar verward, maar hebben ze toch wel erg duidelijke verschillen, vooral als het gaat om de oorzaak. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat de twee geen overeenkomsten hebben, beiden zijn namelijk emotionele reacties die dezelfde reacties kunnen veroorzaken, zoals prikkelbaarheid en slaapproblemen.

Nu we weten dat er een verschil is tussen de twee is het belangrijk om de verschillen tussen stress en anxiety te begrijpen, zodat je in de toekomst zelf kan identificeren welke van de twee je op een bepaald moment ervaart.

Wat zijn de grootste verschillen tussen stress en anxiety?

Stress en anxiety hebben een aantal dingen met elkaar gemeen: zo zijn het niet alleen beiden normale emotionele reacties op bepaalde gebeurtenissen, maar hebben ze ook veel van dezelfde kenmerken, zoals het niet op je gemak voelen, hoofdpijn en slaapgebrek.

Maar zoals we al eerder zeiden, hebben ze ook duidelijke verschillen, vooral als het gaat om hoe ze worden gestimuleerd. Zo zijn er een paar dingen die stress en anxiety van elkaar onderscheiden, stress is de natuurlijke reactie van je lichaam op bijvoorbeeld een uitdaging. En ervaar je vaak eerst de fysieke tekenen van stress, zoals een kloppend hart of zweterige handen.

Anxiety is anders, dit is namelijk een reactie op stress en is meestal intern, in tegenstelling tot stress, wat meestal wordt veroorzaakt door prikkels van buitenaf. Als de zorgen en angst die je voelt in een bepaalde situatie ongewoon of veel extremer zijn dan de reacties van andere mensen, is de kans dat je last hebt van anxiety groter dan stress.

Zo maak je je bij anxiety vaker zorgen of ben je sneller bang, zelfs als je geen bepaalde gebeurtenis of ervaring kan aanwijzen als oorzaak. Dit is iets anders dan stress: waar je je juist gestrest begint te voelen door ‘iets’ dat gebeurt of door een drukke omgeving.

Hoe variëren de symptomen van stress en anxiety?

Hoewel de symptomen die we vaak door stress en anxiety ervaren – prikkelbaarheid, vermoeidheid, slaapproblemen, verandering in eetlust – grotendeels hetzelfde zijn, is het belangrijkste verschil tussen de twee dat anxiety wordt veroorzaakt doordat jij je constant zorgen maakt.

Deze zorgen gaan vaak niet vanzelf weg, zelfs als je niet langer in een stressvolle situatie zit. Iemand die last heeft van anxiety, kan deze gevoelens niet beheersen en weten vaak niet eens waar ze nou eigenlijk ‘bang’ voor zijn. Een ander belangrijk verschil tussen stress en anxiety is hoe lang de symptomen aanhouden. Vaak gaan de symptomen van stress namelijk vanzelf weg wanneer de situatie of gebeurtenis die deze gevoelens veroorzaakt voorbij is.

Je merkt bijvoorbeeld dat je je niet langer geïrriteerd, vermoeid of bezorgd voelt nadat je een stressvol project op je werk of school hebt afgerond. Ben jij nadat een bepaalde stressvolle situatie voorbij dus nog steeds angstig of maak jij je nog steeds zorgen? Dan kan dit dus betekenen dat dit meer is dan alleen de ‘alledaagse’ dosis stress.

Kan stress anxiety veroorzaken?

Ja, alledaagse stressfactoren, zoals te laat komen of een stressvolle dag op je werk, kan voor iedereen een reden zijn voor een paniekaanval. Meerdere opeenvolgende stressvolle situaties kan ook anxiety veroorzaken, vooral als je een erg stressvolle of traumatische situatie hebt meegemaakt toen je jonger was.

Maar wat wel belangrijk is om te weten, is dat hoewel alledaagse stress je een ‘paniekerig’ gevoel kan geven, de kans klein is dat het werkelijk langdurige anxiety of een angststoornis veroorzaakt.

Hoe kan je nou zien of jij je gestrest bent of anxiety hebt?

Als je last hebt van de symptomen die overeenkomen met stress en anxiety, kan je jezelf deze twee vragen stellen om erachter te komen met welke van de twee je daadwerkelijk te maken hebt.

Is er iets wat het veroorzaakt?

Kijk eerst of er een bepaalde gebeurtenis of situatie is die ervoor zorgt dat je deze emoties voelt. De kans is namelijk groot dat als je op het punt staat om een grote presentatie te geven op je werk, dat je eerder gestrest bent dan dat last hebt van anxiety.

Hoe lang duren de symptomen?

Denk na over hoe lang je al last hebt van de symptomen. Als je symptomen snel weg zijn, is het waarschijnlijk gewoon alledaagse stress wat je ervaart. Anxiety daarentegen zal vaak niet zo gemakkelijk weggaan, ook als jij je niet meer in een stressvolle situatie bevind.

Maar vergeet niet, hoewel stress en anxiety beide normale reacties zijn op alledaagse oorzaken van stress en gebeurtenissen, is het toch belangrijk dat je contact opneemt met je huisarts als je symptomen voor een langere periode aanhouden en het je dagelijks leven begint te beïnvloeden.